Produkcja i konserwacja książek

Papier towarzyszy naszej cywilizacji od ponad dwóch tysiącleci. Wiele zabytkowych ksiąg, które przetrwały do naszych czasów, daje świadectwo swoim epokom, stanowiąc dla nas bezcenne źródło wiedzy o naszych przodkach i ich życiu. Niestety współczesne książki i dokumenty nie mają już takiej trwałości. Technologie wprowadzone w XIX wieku sprawiły, że papier stał się łatwo dostępny, ale za to znacznie mniej wytrzymały. Wynalezienie w 1948 roku technologii produkcji papieru z drewna, przy współudziale kleju żywicznego z dodatkiem siarczanu glinu sprawiło, że zakwaszenie papieru stało się jednym z głównych zagrożeń dla bibliotek.

Nowe, bezkwasowe technologie produkcji papieru, opracowano dopiero pod koniec ubiegłego wieku. Obecnie niemal wszystkie druki powstają na papierze nowej generacji. Nadal problemem pozostanie odkwaszanie papieru w celu ratowania milionów książek, którym grozi rozpad kart. Czynnikiem, który dodatkowo przyspiesza procesy autodestrukcji kwaśnego papieru jest zanieczyszczenie środowiska.

Ratowanie książek jest prowadzone w profesjonalnych pracowniach konserwatorskich. Odkwaszanie papieru jest połączone z zabezpieczeniem kart przed niszczycielskim działaniem kwaśnego powietrza. Jednocześnie naprawia się zniszczone strony i uzupełnia karty. Tego typu prace są żmudne i dość kosztowne. Skalę przedsięwzięcia najlepiej obrazuje informacja, że półtora miliona pozycji, zgromadzonych w Bibliotece Jagiellońskiej, czyli ponad 80 procent wszystkich zbiorów, zostało wydrukowane na papierze zagrożonym samozniszczeniem.